گرم شدن یا سیر شدن؛ دوگانه چشم آبی‌ها در کریسمس تاریک!/ «گرم‌خانه‌ها» پناه مردم اروپا در زمستان سخت

این روزها «بحران انرژی» در اروپا به مسئله‌ای حیاتی تبدیل شده است. آغاز جنگ اوکراین و به دنبال آن تحریم‌های مکرر اروپا علیه روسیه و جلوگیری از ورود گاز این کشور به اروپا، خبر از زمستانی سخت می‌داد.

حال با توجه به گزارش‌های متعدد از وضعیت بحرانی اروپا در تامین سوخت و افزایش سرسام‌آور هزینه‌های تامین انرژی توسط خانوارها نشان می‌دهد عبارت «زمستان سخت» بی‌جهت در رسانه‌ها مطرح نشده است. از این رو CNN در گزارشی  با تیتر «مرگ یا زندگی» به توصیف حال و روز این روزهای مردم بریتانیا پرداخته است. روزهایی که مردم این منطقه در تامین هزینه‌های زندگی با بحران جدی روبه‌رو هستند تا جایی که برای گرم شدن به «گرم‌خانه‌ها» پناه می‌برند.

به گزارش CNN؛ توان مالی خانوارها در بریتانیا به‌ سبب افزایش مبلغ قبوض انرژی و تورم بی‌سابقه در ۴۰ سال گذشته کاهش یافته است و بسیاری از آنان در برآورده کردن نیازهای اولیه زندگی خود به دردسر افتاده‌اند. از این رو زمستان امسال هزاران گرم‌خانه در سراسر لندن و شهرهای دیگر آغاز به کار کرده‌ است.

در راستای «کمپین استقبال گرم» که حرکتی ابتکاری به منظور  پاسخ جامعه به بحران‌های زندگی در بریتانیاست؛ بیش از ۳۰۰۰ سازمان رسمی و دولتی به عنوان گرم‌خانه سازماندهی شده‌اند.

چارلوت از کارگران یک از همین مراکز می‌گوید: «بسیاری از مردم در این شرایط برای گذران زندگی دست و پا می‌زنند». زن ۳۳ ساله‌ای که چهار فرزند دارد نیز می‌گوید: «ما هنوز به اوج بحران نرسیده‌ایم. نباید مردم به این روز می‌افتادند که مجبور باشند بین گرم شدن یا سیر شدن یکی را انتخاب کنند چرا که از پس هزینه هر دوی آن‌ها بر‌نمی‌آیند».

این مراکز توسط کمک‌های مالی مردم و موسسات خصوصی و همچنین صندوق‌های خیریه تامین می‌شوند.

هزینه‌های زندگی از ابتدای سال ۲۰۲۱ بشدت افزایش یافته است و طبق آمار دولت بریتانیا، در بازه اکتبر ۲۰۲۱ تا اکتبر ۲۰۲۲، قیمت گاز و برق خانگی، به ترتیب ۱۲۹ و ۶۶ درصد افزایش یافته‌اند.

میانگین سالانه قبوض انرژی از پاییز گذشته ۹۶ درصد افزایش داشته و به مبلغ ۲۵۰۰ پوند رسیده است که با دخالت دولت بریتانیا به منظور محدود کردن مصرف گاز و برق از ماه آوریل ۲۰۲۳ همراه بوده است.

تابلوی یکی از گرم‌خانه ها که روی آن نوشته شده است «داخل گرم است!».

شارلوت، یکی از کارکنان گرم‌خانه‌ای در واترلو می‌گوید که او مصرف گاز و برق در آپارتمانش را محدود کرده است و عصرها به جای روشن کردن وسایل گرمایشی، او وخانواده‌اش زیر لحاف می‌نشیند و با بطری‌های آب گرم، خود را گرم نگه‌می‌دارند.

او همچنین پیش‌بینی می‌کند در طول کریسمس وضعشان بدتر شده و هزینه‌های مورد نیاز برای تامین انرژی خانه‌ بیشتر می‌شود، چرا که فرزندان او به دلیل تعطیلی مدارس وقت بیشتری را در خانه سپری می‌کنند.

گریس ریچاردسون مددکار اجتماعی یک شرکت در «نوریچ» شهری واقع در شرق انگلستان است. شرکتی که در زمینه سلامت، مسکن و کمک‌های مالی خدمات ارائه می‌دهد. او به همراه تیمش از تابستان مشغول تدارک فضای گرمی در سازمانی واقع در منطقه محروم شهر خود بوده‌اند.

او می‌گوید: زمستان امسال، اهمیت ویژه‌ای دارد و ما در تلاشیم فضایی را برای مردم مهیا کنیم تا بتوانند همه وسایل خانه خود را خاموش کنند و به این‌جا بیایند تا اندکی از هزینه‌های زندگی آن‌ها کاسته شود.

ریچاردسون می‌گوید از والدین جوان تا بازنشته‌ها و دانش‌آموزان، از همه طیف‌ها مردم به این گرم‌خانه می‌آیند و هر روز حدود ۲۵ نفر مراجعه‌کننده وجود دارد.

«مایکل جان ادوارد ایستر» ۵۷ ساله مدعی است ارائه سرویس در این مرکز برای او در این زمستان سخت، نجات‌بخش بوده است. او دچار آرتروز زانو است و قادر به کار کردن نیست. او در مصاحبه با سی‌ان‌ان می‌گوید از ابتدای سال ۲۰۲۲ تا بحال تنها دو بار وسیله گرمایشی اتاق خوابش را روشن کرده است تا از هزینه‌های انرژی جلوگیری کند.

او زمانی که به گرم‌خانه رسیده است بسیار آشفته بوده‌است. او میگوید: «من بسیار شرمنده و خجالت‌زده بودم و گریه می‌کردم و کمک می‌خواستم. من به کمک احتیاج داشتم و نمی‌دانستم به کجا باید بروم»

ریچاردسون وضع موجود را ناشی از انفعال دولت می‌داند. او می‌گوید: «من گمان می‌کنم وضع موجود نشان‌دهنده‌ی آن است که چه قدر دولت نسبت به واقعیت زندگی مردم بی‌توجه است. شکاف بین ما و دولت روز به روز بیشتر می‌گردد.ما با یک بحران طرفیم. مقطعی که باید از آن عبور کنیم اما آیا می‌توانیم؟ مسئله مرگ یا زندگی مطرح است.»

میراث فلاکت

قیمت انرژی در اروپا از پاییز سال ۲۰۲۱، متاثر از جنگ روسیه و اکراین اوج گرفت. در این شرایط قیمت انرژی در بریتانیا به نسبت دیگر کشورها مانند فرانسه و ایتالیا رشد بیشتری داشته است.

در ماه نوامبر «ریشی سوناک» نخست وزیر بریتانیا به همراه «جرمی هانت» وزیر اقتصاد، افزایش مالیات و کاهش هزینه‌های عمومی‌ را اعلام کردند. این امر به منظور نجات کشور از رکودی است که پیش‌بینی می‌شد بیش از یک سال طول بکشد.

دولت بریتانیا همچنین برای خانوارهای واجد شرایط طرح حمایتی به مبلغ ۴۰۰ پوند را در نظر گرفته است که از زمستان ۲۰۲۲ تا زمستان ۲۰۲۳ به صورت یارانه قبوض انرژی پرداخت می‌شود. همچنین کمک‌های مالی مضاعفی تحت عنوان طرح پرداخت سوخت زمستان به بازنشستگان داده می‌شود تا بتوانند از پس هزینه گرمایش منازلشان برآیند.

با این وجود بیش از یک میلیون خانوار در ماه دسامبر گذشته در پرداخت قبوض انرژی خود ناتوان بوده‌اند.

«مایکل مارموت»، محقق در زمینه اپیدمیولوژی و نابرابری بهداشتی، می‌گوید در نتیجه‌ی نابسامانی اقتصادی، حمایت ناچیز دولت و فقدان مدیریت صحیح بازار انرژی در بریتانیا، طی این سال‌ها میلیون‌ها نفر در فقر سوخت به سر می‌برند.

مارموت رئیس موسسه تحقیقاتی عدالت در سلامت در دانشگاه لندن میگوید: «فقر شکل گرفته در سال‌های گذشته روز به روز بدتر می‌شود. به نطر میرسد ما در بین کشورهای جی۷ بدترین وضعیت را داریم و هنوز نتوانسته‌ایم به شرایط قبل از همه‌گیری کرونا بازگردیم. این حاصل سوء مدیریت در مقیاسی عظیم است».

حدود ۳.۹ میلیون خانوار در ماه دسامبرسال ۲۰۲۰ در فقر سوخت به سر می‌بردند که این آمار در سال ۲۰۲۲ به ۶.۹۹ میلیون خانوار رسیده است. بر اساس تحقیقات دانشگاه یورک در شمال لندن، این رقم افزایش خواهد یافت و در سال جدید سه چهارم خانوارهای بریتانیا(۵۳ میلیون نفر) دچار فقر سوخت خواهند شد.

بر اساس گزارش «گاردین»، طی سال گذشته موسسه فعال در حوزه حقوق بشر «نجات کودکان»، ۲۳۴۴ کمک هزینه بلاعوض را به خانواده‌های کم درآمد بریتانیا اهدا کرده است. رئیس این موسسه همچنین از دولت برای کمک بیشتر به خانواده‌ها درخواست کمک کرده است. طبق پیش‌بینی او در طول ماه ژانویویه، میلیون‌ها نفر با مشکلات مالی حاد روبه‌رو خواهند شد.

مارموت در پایان می‌گوید: «آنچه از یک جامعه خوب انتظار می‌رود چیست؟ کمترین انتظار این است که مردم آن بتوانند به خوبی غذا بخورند و شکم خانواده خود را سیر کنند. همچنین یک خانه امن داشته باشند. خانه‌ای که گرم باشد.»

«سوزان آیتکن» رئیس شورای شهر گلاسکو در اسکاتلند می‌گوید: «گرم‌خانه‌ها پاسخ مناسبی به بحران زندگی در بریتانیا نیست و صرفا یک راه‌حل فوری است. شورای شهر ۳۰ گرم‌خانه مختلف را در سراسر شهر مهیا کرده است. بدین منظور از اماکنی چون کتابخانه‌ها، تالارها، سالن‌های ورزشی و کافه‌ها استفاده شده است. با این حال راه حل مناسب فراهم کردن شرایطی است که مردم بتوانند در خانه‌های خودشان بمانند. باعث تاسف است که گرم‌خانه‌ها حالا عضو ثابت جامعه بریتانیا شده‌اند. مکان‌هایی که مردم مجبورند به آن‌جا بروند چرا که از عهده هزینه گرم کردن خانه‌های خود برنمی‌آیند».

 «فرانسیس»، هماهنگ کننده ائتلاف پایان فقر سوخت میگوید: به نظر می‌رسد مهم‌ترین چالش برای مهار فقر سوخت در بریتانیا، شکستن تابویی است که مردم ممکن است هنگام درخواست کمک احساس کنند. من فکر می‌کنم یکی از مشکلات فقر سوخت، این است که مردم آن را پنهان کرده و سعی می‌کنند با آن کنار آیند. ما نمی‌توانیم از همه دردی که مردم بابت این وضع متحمل می‌شوند مطلع شویم چرا که آنان راهی برای پنهان آن می‌یابند.»

از طرفی هزینه‌های سلامت روان ناشی از بحران فقر سوخت نگران کننده است. طبق گزارش موسسه «عدالت در سلامت» دانشگاه UCL ، زندگی در خانه‌های سرد تا هفت برابر خطر از دست دادن سلامت روان را افزایش می‌دهد.

«بینتو تیجانی» مادر فرزندی که حداقل هفته‌ای سه بار به مراکز گرم خانه مراجعه می‌کند می‌گوید: «مردم بسیاری وجود دارند که با وجود کار کردن همچنین نمی‌توانند از پس هزینه‌های خود برآیند و این موضوع تاثیر قابل توجهی بر سلامت روان افراد می‌گذارد.»

با فرا رسیدن کریسمس و سال نو، نگرانی‌ها از بابت شرایط درمانی مردم بریتانیا به سبب سرد شدن هوا شدت گرفته است.

فرانسیس می‌گوید : «ما دائم به دولت هشدار می‌دهیم اگر حمایت‌های لازم از افراد آسیب‌پذیر صورت نگیرد شاهد مراجعه افراد بسیاری به بیمارستان‌ها خواهیم بود. چرا که بسیاری مشغول زندگی‌ در خانه‌های سرد و مرطوب در این موقع از سال‌اند و در معرض بیمار شدن هستند.»

نظام سلامت بریتانیا پیش از این با بحران‌هایی چون کمبود کارکنان، اعتصابات تاریخی پرستاران به دلیل دستمزد ناکافی و شرایط کاری نامناسب در دوران کرونا روبه‌رو بوده است.

«آیتکن» رئیس شورای شهر گلاسکو از کریسمس امسال به عنوان فلاکت‌بارترین روزها یاد می‌کند.

«کریسمسی که باید در آن محاسبه کنید چه مدت میتوانید سیستم گرمایشی منزلتان را روشن کنید قطعا کریسمس خوبی برای هیچ کس نیست.»

رجانیوز