هشدار وقوع سیلاب‌های یخچالی آتشفشان دماوند در مازندران

۶بهمن پرس: حرکت توده یخچالی در منطقه گزنک نگرانی‌هایی به دنبال داشت و در این‌باره همایون خوشروان عضو هیأت مدیره انجمن مهندسی سواحل و سازه‌های دریایی با اشاره به وقوع سیلاب در دره گزنگ در جاده هراز، اظهار کرد: ریزش‌های جوی و ذوب یخچال‌های آتشفشان دماوند موجب ایجاد چنین سیلاب‌هایی می‌شود که متشکل از آب ، املاح و سنگ‌های آتشفشانی و پیروکلاستیک است.

وی افزود: شیب تند دره گزنگ موجب افزایش سرعت جریان و افزایش حجم رسوب‌گذاری در پایین‌دست می‌شود.

عضو هیأت مدیره انجمن مهندسی سواحل و سازه‌های دریایی بیان کرد: طی ۵ سال اخیر این دومین بار است که سیلاب منطقه جنوبی آتشفشان دماوند را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

خوشروان با اعلام اینکه  در سیلاب قبلی حدود ۴ میلیارد تومان خسارت به اراضی کنار دره وارد شد، گفت: سیلاب‌های یخچالی آتشفشان دماوند تحت تاثیر گرمایش زمین بسیار خطرناک و توام با خسارات جدی است.

*سیلاب‌های یخچالی را جدی بگیریم

محمدابراهیم یخکشی مدیرعامل شرکت آب‌منطقه‌ای مازندران نیز گفت: سیل هفتم مرداد چالوس که بر اثر بارندگی شدید در ارتفاعات و حرکت و ذوب یخچال‌ها رخ داده و خسارت زیادی به بار آورد، هشداری جدی است تا سیلاب‌های یخچالی را جدی بگیریم.

وی اظهار کرد: ترکیب بارش شدید در ارتفاعات کلاردشت و حرکت و ذوب یخچال‌ها سبب شد تیپ متفاوتی از سیل در چالوس شکل بگیرد که در نظر گرفتن ملاحظات برای آمادگی در مواجهه با این سیلاب‌ها را ضروری می‌کند.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای مازندران با بیان اینکه ساختار سیلاب چالوس متفاوت از سیلاب‌های معمول رودخانه‌ای بود، افزود: سیل اخیر چالوس در شاخه انگوران-واسپول بر اثر بارش شدید ۴۰ میلیمتری طی یک ساعت در ارتفاعات یخچالی منطقه دلیر شهرستان چالوس و همچنین حرکت و ذوب یخچال‌ها به صورت توامان بود.

یخکشی درباره ویژگی‌ سیلاب‌های یخچالی یادآور شد: از ویژگی‌های این سیلاب دِبی بالا و همچنین آورد رسوبی بسیار زیاد به صورت جریان توامان آب و مواد جامد است. وی ادامه داد: جریان آب و رسوب در مسیر جاری شدن سیل، مجاری قدیمی رودخانه‌های موجود را پر می‌کند و انباشت رسوب حتی به میزان سه متر و بیشتر در زمین‌های اطراف رخ می‌دهد که همین اتفاق در رودخانه چالوس نیز افتاد و حجم بالای خسارت را رقم زد.

مدیرعامل شرکت آب‌منطقه‌ای مازندران تصریح کرد: تخمین اولیه از آورد رسوبی متاثر از سیل اخیر چالوس حدود ۱۰ میلیون متر مکعب است که در طول مسیر رودخانه از ارتفاعات دلیر تا ۵۰ کیلومتر پایین‌تر و مناطق پایین‌دست نهشته شده است.

یخکشی با تاکید بر اینکه این تیپ سیلاب‌ها به دلیل آثار تخریبی کلی و سراسری در مسیر باید مورد توجه باشند، خاطرنشان کرد: رفتار چنین سیلابی با ضوابط موجود در رودخانه و سیلاب‌های مبتنی بر روان‌آب ناشی از بارش همخوانی ندارد، بنابراین لازم است در مناطق مستعد وقوع چنین سیلاب‌هایی، ضوابط جدیدی از مدیریت رودخانه و حریم و ضوابط کاربری‌ها شکل گیرد و علاوه بر ضوابط اشاره شده، سیستم‌های هشدار محلی تعبیه شود.

وی گفت: در سه ناحیه مازندران یعنی محدوده رودخانه چالوس، کلاردشت و ارتفاعات دوهزار و سه‌هزار استعداد وقوع چنین سیلاب‌هایی وجود دارد، به همین دلیل با توجه به وجود مناطق مسکونی و تاسیسات زیربنایی در پایین‌دست، باید اقداماتی مانند وضع ضوابط جدید و نیز اجرای برخی مولفه‌های مدیریت سیلاب همچون ایجاد سیستم هشدار سیل و مدیریت و تله‌اندازی رسوب در دستور کار قرار گیرد.